ความหมายของระบบนิเวศ (Ecosystem)
ระบบนิเวศ หมายถึงความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตที่อยู่ในอาณาบริเวณหนึ่ง ซึ่งการดำเนินบทบาทของแต่ละสิ่งมีปฏิสัมพันธ์กันหรือมีอิทธิพลต่อกันและกัน ระบบนิเวศเป็นระบบเปิด และมีความสัมพันธ์กับบริเวณแวดล้อม โดยมีการแลกเปลี่ยนสสารและพลังงานตลอดเวลา เช่น ระบบนิเวศของคลอง ซึ่งเกี่ยวข้องกับทั้งพืช สัตว์ ดิน น้ำ อากาศ รวมทั้งมนุษย์ด้วย
องค์ประกอบของระบบนิเวศ
1. กลุ่มผู้ผลิต หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่สามารถนำเอาแสงอาทิตย์ มาทำการสังเคราะห์เป็นอนินทรีย์วัตถุ ให้เป็นอินทรีย์วัตถุในรูปของสารอาหารได้ ซึ่งได้แก่พวกพืชต่าง รวมทั้งสาหร่ายสีต่าง ๆ ด้วย
2. กลุ่มผู้บริโภค หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถใช้แสงเป็นพลังงานสำหรับการดำรงชีวิตโดยตรงได้ ต้องพึ่งพาสารอาหารจากสิ่งมีชีวิตในกลุ่มแรก คือผู้ผลิต สิ่งมีชีวิตในกลุ่มนี้ ไดแก่ สัตว์ต่าง ๆ ทั้งสัตว์น้ำ สัตว์บก สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ปีก รวมทั้งมนุษย์ด้วย
3. กลุ่มผู้ย่อยสลาย เป็นกลุ่มของสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดเล็กที่สุด และไม่สามารถใช้แสงเป็นพลังงานหลักของชีวิตได้ สิ่งมีชีวิตพวกนี้ ได้แก่ เชื้อราและจุลินทรีย์ชนิดต่าง ๆ ที่มีอยู่อย่างมากมายทั้งในดิน ในน้ำ และในอากาศ รวมทั้งในตัวของสิ่งมีชีวิตชนิดต่าง ๆ หน้าที่ของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศจะทำหน้าที่กลับคืนสารอินทรีย์ที่ผู้ผลิตสร้างขึ้น ให้กลับกลายเป็นสารอนินทรีย์ที่ผู้ผลิตใช้เป็นวัตถุดิบในการสร้างต่อไป หากขาดผู้ย่อยสลายระบบนิเวศนั้นก็จะไม่สมบูรณ์เพราะแร่ธาตุต่างๆไม่สามารถถ่ายเทจนครบวงจรได้
ดังนั้นระบบนิเวศที่สมบูรณ์ที่สุดจึงเป็นระบบนิเวศที่องค์ประกอบหลักของระบบทั้งสามกลุ่มนี้ มีการถ่ายทอดแร่ธาตุ และพลังงานถึงกันอย่างต่อเนื่องไม่ขาดตอน ซึ่งเรียกสถานะภาพของระบบนิเวศแบบนี้ว่า ระบบนิเวศที่อยู่ในภาวะสมดุล ระบบนิเวศที่อยู่ในสภาวะสมดุล จะเป็นระบบนิเวศที่มีความคงตัวและยั่งยืนที่สุด
ก่อนอื่นต้องให้ความหมายของคำว่า "เกษตรนิเวศน์" ก่อน คือการเกษตรธรรมชาติ ทำแล้วสิ่งแวดล้อมดี , ไม่มีอะไรเสียหาย ดังนั้นระบบนิเวศน์นาข้าว ก็คือการทำนาที่ทำแบบธรรมชาติ ทำแล้วสิ่งแวดล้อมดี ไม่ก่อความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อม ต่อสิ่งมีชีวิตและต่อสังคม ชุมชน ลักษณะเด่นได้แก่ 1. การไม่ใช้สารเคมีใดๆในการทำนา 2. การใช้สารธรรมชาติเช่นสารสกัดจากสะเดาในการกำจัดแมลงศัตรูพืช การใช้ปุ๋ยคอกและปุ๋ยอินทรีย์ หรือจุลินทรีย์ในการบำรุงดินและเพิ่มธาตุอาหารให้พืช ข้อมูลเพิ่มเติมขอให้น้องลองค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมที่ เว็บนี้
http://3w.doae.go.th/webboard/default.asp ในหัวข้อห้องสมุดความรู้การเกษตร หัวข้อวิทยาการเกษตรอื่นๆ เลือกเรื่องเกษตรอินทรีย์ จะพอมีข้อมูลที่พอให้คำตอบได้
http://ratchaburi.doae.go.th/muang/rice.ppthttp://www.kmi.or.th/document/Chaordic_Org20.doc